برای کمک به تشریح 5 اصل کار تیمی قصد داریم از الگوی کار تیمی مورچه‌ها و ویژگی‌های غریزی آنها استفاده کنیم. قطعا در این متن علاوه بر اصول 5 گانه کار تیمی واقعیت‌های جالبی هم در خصوص مورچه‌ها خواهید آموخت.
اصل شماره 1: تقسیم کار
کلونی مورچه‌ها شبکه پیچیده‌ای از اتاقک‌های زیرزمینی است که مورچه‌ها در آن زندگی می‌کنند. بسته به گونه مورچه‌ها، اندازه یک کلونی می‌تواند از حدود 5 سانتی متر مربع مساحت و میزبانی بیش از 100 مورچه تا 170 متر مربع با حدود 7 میلیون مورچه متغیر باشد.
برای سازماندهی مسائل این کلونی‌ها، لازم است هر مورچه مسئول وظایف خاصی داشته باشد، از جمع آوری غذا، ساخت لانه، محافظت از کلونی یا تولید مثل. این غریزه اجتماعی که مورچه‌ها بر اساس آن امور خود را سازماندهی می‌کنند ضامن بقای کلونی است.
تقسیم کاری که در تیم صورت می‌گیرد، به وضوح نقش، نحوه همسویی و میزان مشارکت افراد با اهداف تیم را تعیین می‌کند و این مسئله‌ای حیاتی برای کسب موفقیت است. برای رسیدن به این هدف موارد زیر را جدی بگیرید:
- لازم است هر فرد به عنوان عضوی از تیم زمانی را به خودشناسی، تفکر در مورد نقاط ضعف، سرمایه‌گذاری روی نقاط قوت و استفاده از استعدادهای خود در جهت موفقیت تیم اختصاص دهد.
- به عنوان مدیر تیم، مهم است که نقاط قوت هر یک از اعضا را درک کنید و آنها را در موقعیت‌هایی قرار دهید که موفقیت‌هایی را کسب کنند و به وضوح نقش خود در تیم را درک و کشف کنند.
پرداختن به امور بالا به افزایش بهره‌وری و سرعت بخشیدن به طی کردن مسیر کمک شایانی می‌کند.
اصل شماره 2: ارتباطات
مورچه ها تقریباً ده تا بیست فرومون مختلف را توسط غدد موجود در بدنشان آزاد می کنند تا به کمک آنها با دیگر مورچه‌های کلونی ارتباط برقرار کنند.
این «زبان شیمیایی» برای احضار مورچه‌ها در اموری مانند دفاع از کلونی، یافتن محل منبع غذا یا هشدار به دیگران در مورد خطر احتمالی استفاده می‌شود. به طور خلاصه، درک این فرومون‌ها برای بقای کلونی بسیار مهم است.
در یک محیط تیمی، تعریف «زبان شیمیایی» با توجه به شخصیت‌های منحصربه‌فرد، سبک‌های ارتباطی مختلف، فناوری و عضویت در یک تیم پراکنده در نقاط جغرافیایی مختلف می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. با این حال، یک استراتژی کاربردی این است که استانداردها و فرآیندهای واضحی برای تیم تعریف شود تا با پیروی از آن ارتباطات به بهترین شکل ممکن صورت پذیرد.
ارتباط یک مسئله اجتماعی است که باید به آن توجه ویژه کرد و روی تک تک ارتباطات توجه خاص به خرج داد. در مثال‌های زیر می‌توانید راه‌های تقویت ارتباط تیمی را مشاهده کنید:
- جلسات را حضوری برگزار کنید و اگر از نظر جغرافیایی اعضای تیم از یکدیگر دور هستند حتما آنها را تشویق کنید که دوربین فیلمبرداری خود را روشن کنند.
- ذهنی باز داشته باشید: داشتن نیت مثبت، گوش دادن فعال و همدلی را جدی بگیرید
- هر از گاهی جلسات تیمی یا رویدادهای خاص کاری را به فضایی خارج از محل کار منتقل کنید (به عنوان مثال، دورهمی‌های خودمانی، گزارشات فصلی و …)
تعریف یک «زبان شیمیایی» خاص برای سازمان شما می‌تواند به کاهش چالش‌های ارتباطی موجود کمک کند. بهترین راه ارتباطی را به عنوان بخشی از فرهنگ تیم خود به شکل تیمی کشف کنید
اصل سوم: همکاری
مورچه‌ها با همکاری تیمی بر موانع چالش‌برانگیز غلبه می‌کنند. آنها از آرواره‌ها و دست و پای خود برای اتصال به یکدیگر جهت ایجاد پل استفاده می‌کنند و یا بدن خود را به شکل یک قایق ضدآب در می‌آورند تا در برابر سیل جان سالم به در ببرند. مورچه ها توانایی عجیبی در شناسایی سریع یک مشکل و سازماندهی خود در حل آن دارند.
ما به عنوان یک تیم اغلب با مشکلاتی مواجه می‌شویم که غیرقابل حل به نظر می‌رسند. با این حال، اگر تیم ذهنیتی مشارکتی داشته باشد، فرصت دستیابی به موفقیت به حداکثر می‌رسد.
در اینجا چند سوال مهم برای سنجش میزان مشارکت اعضای تیم آورده شده است که به‌عنوان تمرین به آنها توجه ویژه کنید:
- آیا با ذهنی باز نسبت به ایده‌ها یا رویکردهای جدید با دیگران کار می‌کنید؟
- اعضای تیم خود را چقدر می‌شناسید و به آنها چقدر اعتماد دارید؟
- از نقش هر یک از اعضای تیم و ویژگی‌های شخصیتی هر یک از آنها چه میزان آگاهی دارید؟
- چقدر حاضرید به دیگر اعضای تیم برای دستیابی به موفقیت تیم کمک کنید؟
اصل چهارم: حل تعارض
جوامع مورچه‌ها به طور قابل توجهی پیچیده هستند و سطح همکاری بسیار بالایی را نشان می‌دهند. با این حال، درست مانند جوامع بشری، مستعمرات مورچه‌ها نیز با تعارض مواجه می‌شوند که در آن تعداد کمی از مواضع و نقاط دوردست‌تر از وضعیت مطلوب فاصله دارند.
به عنوان مثال، تولید مثل معمولاً وظیفه‌ای است که بر عهده ملکه کلونی است. در برخی از گونه‌های مورچه‌ها، مورچه‌های کارگر این توانایی را دارند که تخم‌های نر بگذارند و این کار را به طور غیرقانونی و در تلاش برای سرنگونی ملکه انجام می‌دهند.
صرف نظر از اینکه تیم چقدر منسجم است، درگیری داخلی همیشه بخشی از کار تیمی است. با این حال، در صورت مدیریت صحیح، تعارض می تواند به عنوان یک مکانیسم رشد و نوآوری تلقی شود. از نکات زیر برای مدیریت موفقیت‌آمیز تضاد کار تیمی استفاده کنید:
- برای اطمینان از پایداری عملیات تیمی، فرآیندها و استانداردهای تیم را یکپارچه و هماهنگ کنید.
- با تسری و تقویت تصمیم گیری مبتنی بر واقعیات، از نفوذ احساسات و تمایلات شخصی در تصمیمات جلوگیری کنید.
- «من» را از معادلات حذف کنید. تمرکز را بر شناسایی آنچه برای مشتری، شرکت و/یا تیم مناسب است قرار دهید و درآمد/هزینه را به چالش بکشید.
- قبل از ایجاد نارضایتی و در زمان مناسب به مسائل رسیدگی کنید.
اصل پنجم: پشتیبانی
ایجاد یک فرهنگ تیمی قوی به صبر و انضباط نیاز دارد. اصول بالا می‌تواند به ایجاد یک پایه محکم کمک کند، اما برای گره زدن همه آنها به اصل نهایی پشتیبانی نیاز است.
به عنوان یک رهبر، مدیر یا یک عضو مشارکت کننده در کار تیمی، این سوال را از خود بپرسید:
نقش من در حمایت از تیم چیست؟ به یاد داشته باشید – تنها یک نفر کافی است تا تفاوت ایجاد کند.
جمع‌بندی
مورچه‌ها این درک غریزی را دارند که برای موفقیت کلونی باید با هم کار کند. از اصول زیر به عنوان راهنما برای کمک به ایجاد یک سیستم قوی برای فرهنگ کار تیمی استفاده کنید:
- تقسیم کار و تعاریف نقش را در تیم خود مشخص کنید
- مجموعه‌ای از بهترین شیوه‌های ارتباطی که همه اعضای تیم قادر به درک آن هستند را تعیین کنید
- یک محیط کاری مبتنی بر اعتماد و همدلی ایجاد کنید
- تضاد سالم را از طریق استانداردها، فرآیندها و بازخورد بلادرنگ مدیریت کنید
- با صبر و انضباط یک سیستم حمایتی ایجاد کنید
«گرد هم آمدن آغاز کار است. کنار هم ماندن یک فرایند است. کار کردن با یکدیگر، موفقیت است.» -هنری فورد