گیمیفیکیشن یا بازیوارسازی موضوعی است که درباره آن زیاد شنیدهایم، اما کمتر به «چرایی» آن پرداخته شده است.
درک چرایی گیمیفیکیشن میتواند به ما کمک کند تا روشهای انگیزشیای که از قبل در کسب و کار ما وجود دارد را کشف کنیم و یا بهبود بخشیم.
در واقع هدف از بازیوارسازی استفاده از لذت قابل حصول از بازی در اموری است که اساساً ماهیت بازی ندارند و چه بسا خستهکننده و سخت نیز باشند.
در واقع به بیان ساده میتوان گفت گیمیفیکیشن یعنی استفاده از تفکر و مکانیک بازی در زمینههای غیربازی که به بهبود سطح تعامل، کمک به تکمیل وظایف خاص، بهبود یادگیری فردی و تشویق توسعه شخصی منجر میشود.
نگاهی دقیق تر به گیمیفیکیشن
با ارائه پاداش یا تزریق مقداری سرگرمی به هر کار و وظایف معمولی، احتمال بیشتری دارد که فرد آن را به روشی سریع، کارآمد و
موفق انجام دهد. این همان تاکتیکی است که هزاران سال است به عنوان والدین در توسعه مهارتها و آموزش فرزندانمان از آن استفاده میکنیم و همیشه توانسته نتایج خوبی را به بار آورد.
اما اکنون گیمیفیکیشن از اتاق خواب فرزندمان فراتر رفته و به هر فضا که نگاه کنید ردپای آن را خواهید دید، از ورزش، آموزش،
سرگرمی تا تبلیغات و درآمدزایی و همه اینها به لطف کشش و غریزه طبیعی انسان به موضوع بازی، رقابت و جاهطلبی میسر شده است.
علم پشت گیمیفیکیشن
گیمیفیکیشن در واقع همه آن چیزی است که برای ایجاد انگیزه، میل و تمایل به انجام کاره بدان نیاز داریم. این احساس انگیزه و جاه طلبی توسط دوپامین تقویت میشود، سیگنالی شیمیایی که از یک نورون در مغز به نورون دیگر منتقل میشود. اساساً وقتی چیزی لذتبخش یا رضایتبخش را تجربه میکنیم، بدن ما دوپامین ترشح میکند و این یعنی دریافت پاداش که بسیاری از رفتارهای ما بر مبنای پاداش شکل میگیرند.
گاهی حتی قبل از اینکه برای انجام کاری پاداش دریافت کنیم، ممکن است مغز یک ضربه شیمیایی به ما وارد کند و این به این دلیل است که نورونهای دوپامین سعی میکنند بر مبنای پیشبینی ما را وادار به عجله در دریافت لذت و پاداش کنند. با گذشت زمان، نرونها یاد میگیرند که چه زمانی چه چیز رضایتبخشی در راه است و از قبل با ایجاد حالات خوب خود را برای دریافت پاداش آماده میکنند و البته این حالت زمانی به اوج خود میرسد که ما با یک رضایت غیرمنتظره مواجه شویم که در این حالت دوپامین بیشتر و چندبرابری آزاد میشود.
بنابراین، هر چقدر فعالیتهایی که منجر به تولید دوپامین میشود را بیشتر انجام دهید (مثل رقابت در یک کار یا کارهای سخت)، دوپامین بیشتری تولید خواهید کرد و در نتیجه لذت بیشتری خواهید برد و در نتیجه راحتتر میتوانید با انگیزه بمانید.
تمام تلاش گیمیفیکیشن این است که این الگو را تکرار کند.
چرا گیمیفیکیشن کار می کند؟
قلب گیمیفیکیشن انگیزه است. اما پرسش اساسی این است که شور و شوق ما به طور خاص از کجا میآید؟ نظریه های متعددی در رابطه با این موضوع وجود دارد، اما ساینتیفیک امریکن معتقد است که سه عنصر حیاتی وجود دارد که انگیزه را حفظ میکند:
- خودمختاری: اگر شما مسئول سرنوشت خود باشید، انگیزه بیشتری برای موفقیت خواهید داشت. مسئول بودن به این معنی است که سختتر کار خواهید کرد و برای مدت طولانیتری به اهداف خود پایبند خواهید بود.
- ارزش: ارزش قائل شدن برای یک فعالیت و داشتن علاقه به آن، موجب افزایش سطح انگیزه میشود. رابطه مثبتی بین ارزشگذاری یک موضوع و تمایل به انجام آن وجود دارد. اگر اهمیت میدهید، ادامه خواهید داد و سختتر کار خواهید کرد و حتی تمام دشواریها را به جان میخرید تا زمانی که کار کامل شود.
- شایستگی: اگر فردی مهارتی را برای دستیابی به هدفی در خود ایجاد و یا تقویت کند نسبت به فردی که همان هدف را میتواند با تکیه بر استعداد ذاتی خود انجام دهد، احتمال خیلی بیشتری وجود خواهد داشت تا به آن هدف دست یابد. مطالعات این را ثابت کرده است که ارتباط قویای بین احساس مهارت و تمایل به دنبال کردن فعالیتهای خاص آن مهارت وجود دارد و کسانی که به جای کار سخت و کسب مهارت، از استعدادهای ذاتی خود استفاده میکنند، راحتتر تسلیم میشوند.
گیمیفیکیشن از انگیزه های بیرونی (عواملی مانند پول یا نمرات) و درونی (منفعت شخصی یا لذت) ما برای افزایش بهرهوری و حرکت به سمت انجام بهتر فعالیتهای روزانه یا وظایف خاص بهره میبرد. بنابراین، گیمیفیکیشن در صورتی بهترین کارایی را خواهد داشت که هر دوی این عوامل انگیزشی مورد توجه قرار گیرند. حتی اگر میخواهید نسبت به خودتان احساس خوبی داشته باشید، نوعی پاداش یا جایزه در نظر بگیرید.
برای طراحی، برگزاری و تسهیلگری بازی های سازمانی و همچنین برگزاری کارگاههای آموزش مهارت نرم و توسعه فردی با چالش آکادمی در ارتباط باشید.