انقلاب صنعتی چهارم که به عنوان Industry 4.0 نیز شناخته می شود، با ادغام دنیای دیجیتال، فیزیکی و بیولوژیکی مشخص می شود. این بر اساس تحولات انقلاب صنعتی سوم است که عمدتاً بر اتوماسیون تولید و ظهور فناوری دیجیتال متمرکز بود. صنعت 4.0 در حال حاضر با پیشرفت هایی در زمینه های مختلف از جمله هوش مصنوعی، رباتیک، محاسبات کوانتومی و بیوتکنولوژی مشخص شده است.
با ورود به عصر صنعت 4.0، پیشرفت های سریع در فناوری، شیوه زندگی، کار و تعامل ما با یکدیگر را تغییر می دهد و در عین حال پیشرفت های بی سابقه ای را در بهره وری کسب و کار ارائه می دهد. به طور خاص، ادغام داده‌های بزرگ، هوش مصنوعی، روباتیک، اینترنت اشیا و سایر نوآوری‌های دیجیتال، آینده کار را شکل می‌دهند. مورد دوم به تغییر مداوم در شیوه های کاری و روش هایی که آنها بر مشاغل و کارگران آنها تأثیر می گذارند اشاره دارد. به طور گسترده پذیرفته شده است که آینده کار مستلزم مجموعه جدیدی از مهارت ها است که کارگران و مشاغل را قادر می سازد در این دوره جدید پیشرفت کنند. توسعه این مهارت ها به طور مستقیم با تغییرات مداوم و تکامل بازار کار مرتبط است. سازمان‌هایی مانند مجمع جهانی اقتصاد (WEF) و مجمع جهانی تولید (WMF) پیش‌بینی کرده‌اند که در دهه آینده میلیون‌ها شغل با تغییر در تقسیم کار بین انسان و ماشین جابجا خواهد شد. به عنوان بخشی از این تغییر، میلیون‌ها نقش و شغل جدید نیز پدیدار خواهند شد، اما این مشاغل جدید نیازمند مجموعه‌ای از مهارت‌ها هستند. به همین دلیل است که مشاغل و کارگران باید مهارت های ضروری را که برای کمک به موفقیت آنها در انقلاب صنعتی چهارم مورد نیاز است، درک کنند. در عین حال، آنها باید برای سازگاری با این تغییرات نیز آماده شوند.
سواد فناوری برای صنعت 4.0
Industry 4.0 در درجه اول یک انقلاب تکنولوژیکی است. بنابراین، مهارت‌های فنی و فناوری باید در اولویت كارگران و سازمان‌های صنعتی قرار گیرد. مهارت‌های فن‌آوری مورد نیاز برای مشاغل Industry 4.0 را می‌توان به طور کلی به دو دسته طبقه‌بندی کرد:
– مهارت‌های مدیریت و کار با فناوری
– مهارت‌های اصلی فناوری
مهارت های مدیریت فناوری شامل توانایی مدیریت و نظارت بر پیاده سازی و استفاده از فناوری های مختلف در یک سازمان است. انتظار می رود بیشتر مدیران دارای چنین مهارت هایی باشند تا بتوانند از فناوری های نوظهور برای بهبود قابل ملاحظه نتایج تجاری خود استفاده کنند.
از سوی دیگر مهارت‌های اصلی فناوری به تخصص در فناوری‌های خاص مانند هوش مصنوعی، روباتیک، اینترنت اشیا و سایر نوآوری‌های دیجیتال اشاره دارد. به عنوان مثال، برای موفقیت در Industry 4.0، متخصصان باید در برخی از مهارت های تکنولوژیکی زیر به خوبی تسلط داشته باشند:
- یادگیری ماشینی، شناسایی الگوها و قوانین مجموعه داده‌های عظیم برای آموزش ماشین‌ها، ربات‌ها و سیستم‌های فیزیکی-سایبری با هدف عملکرد مستقل.
- واقعیت افزوده (AR)، ترکیب دنیای واقعی و بیرونی با نمایش‌های مجازی جهت ایجاد بینش منحصربه‌فرد از پیکربندی‌های مختلف محیط‌های واقعی.
- واقعیت مجازی (VR)، شبیه‌سازی دنیای واقعی با هدف تسهیل در امر آموزش.
- رباتیک و دستگاه‌های اتوماسیون، با ترکیب فناوری‌های یادگیری ماشین و اینترنت اشیا افق های جدیدی در بهینه‌سازی فرآیند تولید و خدمات باز می کند.
- تولید افزودنی (Additive Manufacturing)، که مستلزم استفاده از چاپگرهای سه بعدی برای تولید قطعات یا کل محصولات بر اساس مدل های دیجیتالی است. پرینت سه بعدی می تواند فرآیندهای تولید را تا حد زیادی تسریع کند و به حل چالش های چابکی و سرعت در تولید به شدت کمک می کند.
- فناوری بلاک چین، کلید ایجاد شبکه‌های هوشمند، ایمن و غیرمتمرکز است که دارایی‌های دیجیتال را به شیوه‌ای قابل اعتماد مدیریت می‌کند.
سایر مهارت های ضروری
در انقلاب صنعتی 4.0 فراتر از مهارت های فنی و تکنولوژیکی، افراد باید مجموعه متنوعی از مهارت های مکمل مانند مهارت های بین فردی و مهارت های نرم را نیز توسعه دهند. به طور خاص، برخی از مهارت‌های غیرفناوری که در انقلاب صنعتی چهارم تقاضای زیادی دارند عبارتند از:
- حل مسائل پیچیده : توانایی حل مسائل پیچیده و چند رشته ای در عصر صنعت 4.0 بسیار مهم است. با ادامه پیشرفت فناوری، متخصصان باید خود را با سیستم‌ها، فرآیندها و چالش‌های جدید وفق دهند که نیازمند راه‌حل‌های خلاقانه و نوآورانه است.
- تفکر انتقادی : این شامل توانایی تجزیه و تحلیل اطلاعات، ارزیابی شواهد و تصمیم گیری آگاهانه است. در عصر Industry 4.0، از متخصصان انتظار می رود که بتوانند اعتبار حجم وسیعی از داده ها را ارزیابی کنند و از این اطلاعات برای تصمیم گیری استراتژیک استفاده کنند.
- هوش هیجانی (EQ): EQ به توانایی درک و مدیریت احساسات خود و دیگران اشاره دارد. همانطور که اتوماسیون وظایف معمول را بر عهده می گیرد، اهمیت تعامل انسان با انسان افزایش می یابد. بنابراین EQ به تدریج در حال تبدیل شدن به یک مهارت حیاتی در محل کار است.
- خلاقیت : توانایی تولید ایده‌ها، محصولات یا راه‌حل‌های جدید است. همانطور که صنایع به تکامل خود ادامه می دهند، متخصصان برای توسعه استراتژی ها و راه حل های نوآورانه باید از طریق تفکر خلاق اقدامات بیشماری را انجام دهند.
- سواد فناورانه : این در مورد توانایی درک و استفاده مؤثر از ابزارها و فناوری های دیجیتال است. با ظهور اتوماسیون و دیجیتالی شدن، حرفه ای ها باید در استفاده از فناوری خبره باشند و بتوانند به سرعت کار با سیستم های جدید را یاد بگیرند.
- سازگاری و انعطاف پذیری : Industry 4.0 همزاد تغییرات سریع است و به این معناست که افراد در این عصر به شدت نیازمند سازگاری و انعطاف پذیری هستند. به طور خاص، متخصصان باید برای یادگیری مهارت‌های جدید، پذیرش تغییرات و تنظیم استراتژی‌های خود برای مرتبط ماندن در بازار کار دائم خود را در سطح آمادگی مطلوبی قرار دهند.
- همکاری و کار گروهی : از آنجایی که فناوری به شکستن موانع جغرافیایی ادامه می‌دهد، توانایی کار موثر در تیم‌های مختلف اهمیت فزاینده‌ای پیدا می‌کند. حرفه ای ها باید بتوانند مهارت های ارتباطی و همکاری قوی را برای موفقیت در محیط کاری جهانی شده توسعه دهند.
به طور کلی، افراد و سازمان‌ها باید گام‌های فعالانه‌ای برای مواجه شدن با چالش‌ها و فرصت‌های صنعت 4.0 بردارند. این شامل سرمایه گذاری در یادگیری مستمر، پذیرش فناوری های جدید و پرورش فرهنگ نوآوری و همکاری است. با توسعه مهارت های ضروری مورد نیاز برای انقلاب صنعتی چهارم، افراد می توانند موفقیت بلندمدت خود را در بازار کار که به سرعت در حال تحول است، تضمین کنند.
